Speech bij herdenking februaristaking in Oud West
Bouwe Olij heeft op 25 februari 2010 een speech gehouden ter gelegenheid van de herdenking van de februaristaking bij het Dirk van Nimwegenmonument in Oud West.
“Protesteert tegen de afschuwelijke jodenvervolgingen.
De nazi’s hebben zaterdag en zondag en maandag is dit voortgezet, als beesten in de wijken met veel Joodse bevolking huisgehouden. Honderden Grune Feldpolizei kwamen zwaar bewapend plotseling de oude binnenstad en andere wijken binnenvallen.
Razend, tierend, ranselend en schietend stortten zij zich met hun bewapende overmacht op de weerloze mannen, vrouwen en kinderen. Honderden jonge Joden werden met ruw geweld en volkomen willekeurig van de straat in arrestantenwagens gesmakt en weggevoerd naar een onbekend verschrikkingsoord”.
Zo begint het pamflet dat op dinsdagmorgen 25 februari 1941 door communisten werd verspreid. Er werd opgeroepen tot een staking.
STAAKT!!! STAAKT!!! STAAKT!!! staat op het pamflet. De oproep was een reactie op het meedogenloze optreden van de Duitse bezetter tegen de Joodse bevolking. De staking was een groot succes. Tienduizenden Amsterdammers legden op dinsdag 25 februari het werk neer. Trams bleven staan. De stadsreiniging staakte.
Aan de basis van de staking stonden mannen als Piet Nak, Willem Kraan en Dirk van Nimwegen. Dirk was een communist en werkte hier in Oud-West bij de reiniging. Maar hij was vooral een moedig man. Hij sprak op de avond voor de staking de arbeiders toe op de Noordermarkt.
De Februaristaking is een unieke daad van verzet tegen de Duitse onderdrukking. Met gevaar voor eigen leven kwamen Amsterdammers op voor hun Joodse medeburgers.
Het was ware solidariteit.
Het was heldhaftig, vastberaden en barmhartig.
We mogen trots zijn op mannen zoals Dirk van Nimwegen. En met recht eren wij hem hier vandaag. Want op het beslissende moment stond hij op en zei nee. Tot hier en niet verder. We pikken dit niet.
Ieder mens is gelijkwaardig en heeft gelijke rechten. Dirk van Nimwegen en de februaristaking is een inspiratiebron voor de strijd voor vrijheid, gelijkheid en gerechtigheid.
Vandaag de dag zijn er personen en groeperingen die oproepen tot haat tegen mensen met een bepaalde levensovertuiging. Zij proberen problemen die er zijn in de samenleving in hun schoenen te schuiven. Sluipenderwijs wordt een groep mensen met een bepaalde religie steeds vaker in een kwaad daglicht gesteld. We moeten dit niet pikken.
En elke dag zullen we dit misselijkmakende gedrag van bepaalde personen en groeperingen aan de kaak moeten stellen. Net als Dirk van Nimwegen dat deed. Desnoods met een staking.
Ik ben blij dat de leerlingen van de Annie M.G. Schmidtschool het monument van Dirk van Nimwegen hebben geadopteerd. Het is goed om te zien dat ondanks de schoolvakantie jullie hier toch zijn. Jullie leren op school over de belangrijke rol van Dirk in het verzet en hoe belangrijk het is mensen te accepteren en te respecteren zoals ze zijn. Breng die lessen ook in de praktijk. Wees waakzaam.
Tot slot een kort gedicht:
dag van Amsterdam
Wat men uit dezen bitt’ren tijd
Aan uur en dag vergeten mag:
Nooit deze onvolprezen dag,
Toen ’t volk, dreiging en dood ten spijt,
Ter wille der gerechtigheid,
Opstond voor ’t volk dat onderlag.